ما با جهان جدید آشنا نیستیم: نقدی به سخنان معاون اول محترم رئیس جمهور در حادثه سیل اخیر

در نامه مشهور مرحوم سید جمال الدین اسدآبادی به آیه الله میرزای شیرازی مرجع شیعیان جهان آمده است:

 "بانک؛ می‌دانی بانک چیست؟

بانک عبارت از این است که زمام ملت را یک جا به دست دشمنان اسلام داده و مسلمانان را بنده آنها نموده و سلطنت و آقایی کفار بر آنها را بپذیرند." 

چند روز قبل معاون اول رئیس جمهور ضمن بازدید از مناطق سیلزده در سخنانی گفت:

"کشوری که این همه ثروت دارد دستش را برای کمک دراز نمی‌کند"

اگر اخبار رسانه‌های خارجی را پیگیری کنید متوجه می‌شوید که این گفته انعکاس وسیعی داشته و به ویژه در شرایطی که تحریمها موانع سختی را برای امداد رسانی بین المللی ایجاد کرده مورد بهره برداری  بدخواهان ایران زمین قرار گرفته است.

سیل اخیر نمونه آشکاری است که نشان می‌دهد ما و مسئولینمان با جهان جدید و مسایل مرتبط با آن آشنا نبوده و در  فقدان این‌گونه ارتباطات بین المللی  چگونه لطمه می‌بینیم. 

در ادامه تنها برخی از این دلایل را ارایه می کنم:

الف- سازو کار زندگی در جهان جدید تغییر کرده است:

شش ماه قبل گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور تحریمها اعلام کرد:

"من آمادگی آن را دارم تا برای تخصیص معافیتهای بشردوستانه بین ایالات متحده آمریکا و ایران نقش هماهنگ کننده را ایفا نمایم." 

اگر به سایت رسمی سازمان ملل سری بزنیم متوجه می‌شویم که معافیتهای بشردوستانه (غذا، دارو، کمک در بلایای طبیعی و ...) در تحریمها، واژگان شناخته شده‌ای است که برخی از کشورها همچون کره شمالی در حال حاضر از آن برای کمک به مردم خود استفاده می‌کنند.

چند روز قبل رئیس جمعیت هلال احمر تحریم‌ها را مانعی بر سر راه کمک‌رسانی به حادثه دیدگان ایرانی دانست. 

آیا در طی چهل سال تحریم و تقابل با آمریکایی‌ها و به ویژه یکسال تحریم گسترده اخیر برای اخذ این معافیتها اقدامی کرده‌ایم؟ 

متأسفانه پاسخ منفی است. چرا؟ 

یکی از دلایل اصلی آن نا آشنا بودن ما با سازوکارهای زندگی تحت تحریم در جهان جدید است. 

ب- از نظر تکنولوژیک به کمک سایرین نیاز داریم:

تابستان نه سال قبل معدنی در شمال کشور شیلی فرو ریخت و سی و سه نفر از معدنچیان در عمق 700 متری زمین محبوس شدند. 

روزهای متمادی تلاش برای نجات این افراد بی‌نتیجه بود و بسیاری بر این اعتقاد بودند که تمامی آنها مدفون شده‌اند. 

در روز هفدهم یادداشتی چسبانده شده به یکی از مته‌های حفاری یافت شد

 "تمامی 33 نفر در جان پناه سالم هستیم"

بلافاصله دولت شیلی از تمام دنیا کمک خواست و در یک بسیج بین المللی تعداد زیادی از متخصصان طراز اول جهان به کمک آمدند. پس از 69 روز در کمال بهت و ناباوری هر 33 نفر با استفاده از آخرین فناوری‌ها، سالم از زیرزمین بیرون کشیده شدند. 

یکبار دیگر مرور کنیم:

33 نفر در عمق 700 متری برای 69 روز!

فیلم نجات معدنچیان (Chilean Miners Rescue) حدود یک میلیارد بار در فضای مجازی دیده شد.

واقعه فوق را با نواقص تکنولوژیک در حوادث کشورمان همچون سیل اخیر، معدن یورت گلستان و یا آتش سوزی ساختمان پلاسکو مقایسه کنیم.

به عبارت دیگر امروزه مدیریت صحیح سوانح و بلایا نیازمند تجهیزات و دستگاههایی است که در اختیار یک کشور نبوده و بعید است که دولتمردانی جرات داشته باشند که بی‌نیازی از آنها را اعلام کنند. 

ج- کمکهای بین المللی می‌توانند نقش مهمی در مدیریت آسیبهای وارده ایفا نمایند:

در روزهای اخیر شاهد هستیم که سازمان برنامه و بودجه، مجلس و ریاست جمهوری مشغول هماهنگی برای برداشت حدود دو میلیارد دلار از منابع صندوق توسعه ملی برای جبران خسارت سیل هستند. 

قبل از سیل نیز اعلام شده بود که مجوز برداشت از صندوق توسعه ملی صادر شده و 2.3 میلیارد دلار از این صندوق برای مصارف دیگر برداشت خواهد شد. 

در حال حاضر اطلاعات دقیقی در مورد موجودی نقدی این صندوق در دسترس نیست اما از شواهد موجود و سایر برداشتهای سالهای اخیر می‌توان فهمید که در آینده نه چندان دور به انتها خواهد رسید. 

از سوی دیگر همه می‌دانیم که درآمد ارزی کشور در یکسال گذشته به شدت کاهش یافته، ارزش واحد پولی کشور سقوط کرده، تورم به شدت افزایش یافته و ایران و ایرانیان در یک سیر نزولی رو به فقیر شدن هستند. 

اینها همان چیزهایی هستند که دشمنان ما به دنبال آن هستند. 

چندی قبل آخرین گزارش پروژه کمکهای بشر دوستانه جهانی منتشر شد. 

مطابق با این گزارش در سال 2016 سوریه بیش از 2.5 میلیارد و عراق بیش از 1.4 میلیارد دلار از محل این کمکها دریافت کرده‌اند. 

چرا ما باید خود را از دریافت این گونه حمایتها محروم کنیم؟  

دکتر Redmond رئیس یکی از تیمهای نجات بین المللی که پس از زلزله رودبار در سال 1369 به ایران سفر کرده بود در گزارش سفر خود اظهار تعجب می‌کند که در حالیکه تیم جراحی آنها آمادگی داشته تا 12 ساعت پس از زلزله در منطقه حضور داشته باشد به علت عدم درخواست کمک ایران و تنها پس از پیگیری خود آنها با شش روز تأخیر وارد تهران می‌شوند. 

وی در ادامه اظهار تأسف می‌کند که برخی اوقات در شرایطی قرار داشته که مجبور بوده‌اند فقط به بیماران در حال مرگ بپردازند و از درمان سایرین چشم پوشی کنند. 

سیل اخیر حاوی پیام مهمی برای ما بود:

آیا زمان تعامل با جهان جدید فرا نرسیده است؟