پوستین وارونه- درباره پناهندگان مسلمان در کانادا
«یادداشت‌هایی از تورنتو» تجربه‌هایی از زندگی یک پزشک ایرانی است که عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران است و برای گذران فرصت مطالعاتی در تورنتو مستقر شده و از زندگی‌اش در این شهر کشور کانادا اینجا می‌نویسد.
چند روز پیش وزارت مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا اعلام کرد از ابتدای سال میلادی تاکنون 15,000 درخواست پناهندگی را دریافت کرده است همچنین با افرادی که با ویزای توریستی، کار یا تحصیلی وارد کانادا می‌شوند و پس از اتمام مدت ویزا به امید واهی گرفتن اقامت دایم درخواست پناهندگی می‌نمایند برخورد جدی خواهد کرد.
در حال حاضر برنامه‌های متفاوتی برای مهاجرت به کانادا وجود دارد که مهمترین و پرطرفدارترین آنها استخدام نیروی کار ماهر و جذب سرمایه‌گذار می‌باشد. در حالت اول دولت کانادا اولویت را به پذیرش متقاضیان جوان، با مدرک تحصیلی بالا، مسلط به زبان انگلیسی، با سابقه کار مناسب و ... می‌دهد. در حالت دوم پرونده سرمایه‌گذارانی که تمایل دارند پول کلانی را برای رونق بخشیدن به اقتصاد کانادا وارد این کشور نمایند مورد پذیرش واقع می‌شود. بدین ترتیب در سالهای اخیر کانادا موفق شده است تعداد قابل ملاحظه‌ای از نخبگان علمی و تجاری سایر کشورها به ویژه ایران را جذب نماید.
یکی از مسیرهای مهاجرت به کانادا پناهندگی است. کافی است که به تبلیغات دفاتر مشاوره حقوقی مهاجرت در کانادا که اینجا کسب و کار پر رونقی هم دارند توجه کنید. با توجه به پایبندی دولت کانادا به الزامات حقوق بشر بین‌الملل، اگر فردی بتواند ثابت کند که در کشور خود تأمین جانی ندارد پرونده پناهندگی وی مورد بررسی قرار خواهد گرفت. در سالهای گذشته متأسفانه تعداد اندکی از هموطنان، با شرکت در برنامه‌های سایر ادیان و مذاهب در کانادا ادعا می‌کنند که تغییر دین داده و با توجه به آنکه از نظر دین اسلام مرتد تلقی می‌شوند امکان بازگشت به کشور خود را ندارند. برخی از مراکز مذهبی سایر ادیان که در این زمانه از رونق کافی برخوردار نیستند انگیزه بالایی برای جذب چنین افرادی دارند لذا با همکاری آنها و متقاضی پناهندگی، فرایند اخذ مهاجرت به جریان می‌افتد. اخیراً با گروه تلگرامی آشنا شده‌ام که به راهنمایی متقاضیان مهاجرت به ویژه دانشجویان می‌پردازد. جای تعجب است که علی رغم تذکرات فراوان مسئولین گروه در خصوص عواقب ناگوار درخواست پناهندگی و یا حتی پذیرش پناهندگی در کانادا، افرادی را می‌توان مشاهده کرد که به جدیت در حال بررسی این موضوع هستند. به عبارت دیگر برخی از هموطنان ایرانی که توان علمی و یا مالی مناسبی برای مهاجرت از مسیرهای پیشگفته را ندارند با عنایت به رابطه سیاسی نامناسب جمهوری اسلامی ایران و کانادا به مسئله پناهندگی متوسل می‌شوند.
از مرحوم اقبال لاهوری نقل است که در پنجاب هند، زنان مسلمانی که تحت ظلم شوهرانشان واقع می‌شدند، از آنجا که مطابق با فتاوی فقهی (آن زمان پنجاب) حق طلاق گرفتن نداشتند ناچار می‌شدند از دیانت اسلام خارج شوند تا به ضرورت فقهی عقد ازدواجشان فسخ شود. اقبال که خود حقوقدان بوده می‌افزاید فقه باید حافظ دین باشد و اگر به صورت عاملی برای خروج از دین درآید، حُجیَت و مشروعیت خود را از دست می‌دهد. بنابراین فقها باید با کمک اجتهاد زنده راهی برای سازگاری پیام سرمدی دین و اقتضائات متغیر تاریخی بیابند.
دو سال و نیم پیش برای شرکت در کنگره پزشکی به آتن سفر کرده بودم. آن ایام مصادف با ورود انبوهی از پناهجویان مسلمان به علت جنگ‌های گوناگون از منطقه خاورمیانه به یونان بود. به خاطر دارم که یکی از میدان‌های آن شهر برای اسکان پناهجویان افغانستانی در نظر گرفته شده بود. پلیس آتن اطراف میدان حضور پررنگی داشت. تعدادی چادر مسافرتی در این میدان برپا بود و جمعیت متراکمی از زنان، کودکان و مردان افغانستانی در وضعیت بهداشتی نامناسبی منتظر تصمیم مسئولین اروپایی برای اعزام آنها به کشورهای مختلف اروپایی بودند. در همان زمان پاپ در واتیکان از تمامی اماکن مذهبی کاتولیک در اروپا خواست که هر کدام یک خانواده پناهجو را بپذیرند.
چند ماه قبل کمیسونر عالی سازمان ملل در امور مهاجرین با آقای جاستین ترودو (Justin Trudeau) نخست وزیر و رهبر حزب لیبرالها در پایتخت ملاقات و کانادا را قهرمان آوارگان خواند وی در این نشست درخواست کرد که کانادا برنامه‌ای جهت پذیرش آوارگان بیشتری اتخاذ نماید. از اکتبر سال 2015 که آقای نخست وزیر بر سر کار آمده حدود پنجاه هزار نفر از شهروندان سوری در کانادا اسکان یافته و دولت در حال هماهنگی برای انتقال بیست هزار نفر دیگر است. در اینجا اگر کمی دقت کنید متوجه حضور سوری‌ها می‌شوید. چند هفته قبل یک دانش آموز جدید سوری به کلاس 24 نفری مدرسه پسرم اضافه شد و یک کودک سوری دیگر دو سال قبل به همین کلاس اضافه شده است. رسانه‌های کانادا، آقای نخست وزیر را نشان می‌دهند که در اماکن عمومی با آوارگان ملاقات کرده و دست بر روی سینه در حال گپ زدن با آنهاست همچنین هر از چند گاهی برنامه مصاحبه با خانواده‌های سوری را مشاهده می‌کنید که از میهمان نوازی دولت ابراز شادمانی می‌کنند. در سایت رسمی حزب لیبرال صفحه خاصی برای این موضوع در نظر گرفته شده و به صراحت اعلام می‌کند که ما به پناهجویان سوری خوشامد گفته و افراد بیشتری از آنها را در کشور می‌پذیریم.
به یاد پیش بینی امام علی (ع) می‌افتم:
وَلُبِسَ الْإِسْلَامُ لُبْسَ الْفَرْوِ مَقْلُوباً (روزی خواهد آمد که) برتن اسلام پوستین وارونه پوشانده خواهد شد.
