چگونه می‌توان ترامپ را مجبور به لغو تحریم‌ها کرد؟ (1)

«یادداشتهایی از تورنتو» تجربه‌هایی از زندگی یک پزشک ایرانی است که عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران است و از خاطراتش در دوره فرصت مطالعاتی از شهر تورنتوی کانادا می‌نویسد.

در زمانی که در تورنتو بودم یکی از اخباری که توسط رسانه‌های کانادایی با حجم وسیعی پوشش داده می‌شد موضوع جداسازی فرزندان از والدین مهاجر غیرقانونی در مرز آمریکا و مکزیک بود. 

موضوع از آنجا آغاز شده بود که در سالهای اخیر تعدادی از مردم مکزیک  و آمریکای مرکزی با عبور غیرقانونی از مرز وارد آمریکا شده و پس از سکونت در این کشور موفق به اخذ اقامت در آن کشور شده بودند. 

بسیاری از آمریکایی‌ها از این موضوع رنج برده و معتقد بودند که این موضوع باعث افزایش جرم و جنایت در آمریکا شده است.

یکی از وعده‌های انتخاباتی آقای ترامپ، تجدیدنظر در سیاستهای پذیرش مهاجر در آمریکا بود و پس از کسب قدرت موضوع فوق را در دستور کار جدی دولت خود قرار داده بود.

در همین راستا در اوایل بهار امسال دستورالعملی مبنی بر بازداشت مهاجران غیرقانونی و جداسازی فرزندان از والدین به پلیس مرزی آمریکا ابلاغ شد. 

بدین ترتیب از زمان اجرای این ابلاغیه حدود 3000 کودک از والدین خود جدا شدند.

متعاقب آن چندین انجمن پزشکی آمریکا این فرمان را محکوم کرده و اعلام کردند که این سیاست صدمات جبران ناپذیری به این کودکان وارد کرده و خواهد کرد. 

پس از چندی مخالفتها از طرف مردم و نهادهای بشر دوست رو به افزایش گذاشتند اما ترامپ بر رای خود پافشاری کرده و گفت:

"وقتی که شما والدین را به دلیل ورود غیرقانونی به آمریکا محاکمه می‌کنید، که باید هم چنین بکنید، باید فرزندانشان را از آنها جدا کنید."

با تشدید مخالفتهای داخلی و خارجی، افکار عمومی جهانیان بر این موضوع حساس شده و برخی از شخصیتهای برجسته بین المللی این مسئله را محکوم کردند. 

در نهایت پس از حدود دو ماه مناقشات جنجالی، ترامپ مجبور شد تا فرمان اجرایی لغو این دستور العمل را صادر نماید. 

چند هفته قبل وزیر محترم بهداشت سخنان مهمی را به صورت زیر بیان کردند:

"اینکه (آمریکایی‌ها) می گویند دارو، غذا و تجهیزات پزشکی تحریم نیست دروغ است. 

شما این موضوع را با پوست، گوشت و استخوان خود لمس می‌کنید.

از نوزاد تا شهروندان عادی از این موضوع آسیب خواهند دید. وقتی روابط بانکی را قفل کردید، آسیب آن دچار مردم خواهد شد".

وی در بخش دیگری از صحبتهای خود گفت موضوع تحریم‌ها جدی است و باید باور کرد که طوفان نزدیک است. 

باید بحران را باور کنیم تا آمادگی آن را داشته باشیم و با کسانی که می‌توانند تدبیر کنند صحبت کنیم. 

همچنین وی اشاره کرد که بعد از آبان ماه اوضاع ایران نگران کننده خواهد بود و روز مبادا همین روزهاست.

سال 1379 را به یاد می‌آورم که به همراه چند تن از دوستان پزشک مأموریت یافتیم تا برای رسیدگی به امور درمانی زوار ایرانی به شهرهای بغداد، نجف و کربلا سفر کنیم. 

تحریم‌ها آنچنان بر حکومت صدام فشار آورده بود که وی برای بهبود نسبی اوضاع اقتصادی به پذیرش زوار از کشور دشمن خود تن داده بود.

اگرچه به صورت اسمی داروها جزء تحریم این کشور نمی‌شدند اما وضعیت بهداشت و درمان عراق ویران شده بود.

دولت عراق توان مدیریت سلامت مردم خود را نداشت و مسئولین ایرانی مجبور به اعزام پزشک، دارو و تجهیزات  از ایران بودند.

یکی از وظایف ما پیگیری امور درمانی زوار ایرانی بستری در بیمارستانهای عراقی بود. 

آنچه که ما در این بازدیدها مشاهده کردیم کابوسی بود که در این مختصر نمی‌گنجد.

بیمارستانهایی مخروبه، کثیف، فاقد امکانات بهداشتی، دارویی با تعداد کمی پزشک و کادر درمانی. بازخورد ما به مسئولین ذی‌ربط، در معرض تهدید بودن سلامت زوار ایرانی و نیاز به تجدیدنظر در نحوه مدیریت بهداشت و درمان هموطنان بود.

همچنین توصیه شد ترتیبی اتخاذ گردد تا به جز موارد فوریتی، زوار ایرانی در عراق بستری نشده و هرچه سریعتر به ایران اعزام گردند.

با تعدادی از دوستان قدیمی هم دانشکده‌ای جلسه سالیانه‌ای داریم و ضمن تجدید دیدار در مورد مسائل حرفه‌ای خود صحبت می‌کنیم. 

یکی از مسائلی که در جلسه چند شب قبلمان مطرح شد مشکلات اخیر ناشی از تحریم در امر درمان بیماران بود.  

دوستان از کمبودهای به وجود آمده در زمینه دارو، تجهیزات پزشکی، آزمایشگاهی، لوازم مصرفی و... به ویژه در خارج از پایتخت گفتند و مثالهایی از آسیبهای وارده بر بیماران را عنوان کردند.

من در اینجا برای آنکه خاطر عزیز هموطنان در این روزها بیش از این آزرده نگردد از عنوان کردن آنها پرهیز می‌کنم و فقط به این موضوع بسنده می‌کنم که پیش‌بینی دوستان که بعضاً مسئولیت اجرایی داشتند آن بود  که اوضاع سلامت کشور در ماههای آتی وخیم‌تر خواهد شد.  

اما چه می‌توان کرد؟

به اعتقاد اینجانب کلید حل این معضل در بسیج افکار عمومی بین‌المللی است.

من راهکارها را به سه دسته عمده تقسیم می‌کنم. آنچه که جامعه پزشکی می‌تواند انجام دهد، آنچه که مردم، مسئولین و سایر نهادهای اجتماعی در داخل کشور می‌توانند انجام دهند و آنچه که ایرانیان مقیم خارج از کشور می‌توانند انجام دهند اما به جهت اجتناب از اطاله کلام، ضرورت اقدام فوری و در عین حال مرتبط بودن حوزه کاری خودم فقط به بخش اول می‌پردازم. 

در این چارچوب وزیر محترم بهداشت و درمان می‌تواند یکی از شاخص‌ترین افراد برای شکستن تحریم‌ها باشد. 

1- آقای وزیر، روبروی دوربین بنشینید و با چشم دوختن در لنز آن در یک نطق کوتاه چند دقیقه‌ای به زبان انگلیسی با استفاده از اعداد و ارقام از تأثیر تحریم‌ها بر سلامت شهروندان و به ویژه کودکان و سالمندان ایرانی بگوئید. 

وجدان جهانیان را به چالش بطلبید و شهادت بدهید که سکوت امروز تک تک شما ملامت آیندگان را در پی خواهد داشت. 

مطالب سخنرانی چند هفته قبلتان که پیشتر بدان اشاره شد را این بار برای خارجی ها و سازمانهای بشر دوست بگوئید.

به یاد داشته باشیم که در افکار عمومی بین‌المللی وزرای بهداشت افرادی غیر سیاسی بوده و از جایگاه ویژه‌ای برخودارند. از این جایگاه استفاده کنید و سخنرانی خود را در حافظه بشری ثبت کنید. 

ویدیوی چند ماه قبل آقای دکتر ظریف در مورد مسایل برجام که با سبک فوق تهیه شده بود انعکاس وسیعی در دنیا داشت و به تعداد بی‌شماری بازدید شده بود. 

2- وزیر محترم می‌تواند شبکه‌ای اجتماعی تهیه کند و از عموم مردم و به ویژه کارکنان بخش سلامت کشور بخواهد تا مشکلات ناشی از تحریم را در فایلهای تصویری، صوتی و متنی و ترجیحاً به زبان انگلیسی برای شبکه  ارسال کنند و سپس آنها را در سطح جهانی انعکاس دهد. 

3- وزیر محترم می‌تواند از صدها انجمن پزشکی معتبر داخل کشور دعوت کند تا موضوع را به انجمنهای پزشکی بین‌المللی و یا همتراز در سایر کشورها انعکاس داده و از آنها کمک بخواهند.

4- وزیر محترم می‌تواند از نماینده ویژه سازمان جهانی بهداشت در ایران آقای Christoph Hamelmann که در ستاد مرکزی ایشان ساکن هستند بخواهد که موضوع این بحران را به دفتر منطقه‌ای در مصر و دفتر مرکزی در سوئیس انتقال داده، درخواست کمک عاجل و اقدام فوریتی برای پیشگیری از یک فاجعه انسانی نماید. طبق پیگیری اینجانب از دفتر این سازمان در تهران چنین درخواستی تاکنون وصول نشده است.

5- وزیر محترم می‌تواند از روسای مراکز همکار سازمان جهانی بهداشت در کشور که زیر نظر ایشان کار می‌کنند و خوشبختانه در سالهای اخیر به همت ایشان و همکارانشان تعداد آنها افزایش یافته بخواهد که مشکلات پیش آمده در حوزه کاری خود را به سازمان جهانی بهداشت ابلاغ نموده و و از آنها کمک بخواهند.

6- وزیر محترم می‌تواند از سازمان هلال احمر بخواهد که موضوع را به سازمان صلیب سرخ بین‌الملل منعکس نموده و از آنجا کمک بخواهند.

7- آقای وزیر، معاون پژوهشی شما برجسته‌ترین پژوهشگر حوزه‌ی پزشکی کشور و یک شخصیت علمی شناخته شده بین‌المللی است. 

مقالات متفاوتی با امضای حضرتعالی، ایشان، رئیس سازمان نظام پزشکی، تعدادی از پزشکان ایرانی و... تهیه نمائید و برای مجلات طراز اول دنیا که مورد توجه نخبگان جهانی هستند و به وفور مطالعه می‌شوند بفرستید.

این مجلات، به مقالاتی با محتوای موضوع فوق الاشاره و ارسالی از طرف مسئولین پزشکی کشورها، پژوهشگران طراز اول دنیا، و در جایی که به امضای تعداد زیادی از محققان رسیده باشد عنایت ویژه دارند و آنها را سریعاً چاپ می‌کنند. 

8- وزیر محترم می‌تواند ...

اگر چه "یادداشتهایی از تورنتو" عنوان این کانال است اما من با توجه به اهمیت موضوع تحریم‌ها و فوریت قضیه در این یادداشت چیز زیادی از خاطرات خود نقل نکردم اما بر مبنای تجربه سفر به کشورهای گوناگون و آشنایی نسبی با فرهنگ و مردم کشورهای غربی از جمله کانادا پیشنهادات فوق را ارایه می‌کنم. 

مطمئناً راهکارهای متعدد دیگری نیز وجود دارند که در اینجا از عموم هموطنان درخواست دارم آنها را به اشتراک بگذارند. 

به یادداشته باشیم که ما از برجام خارج نشده‌ایم و این آمریکایی‌ها بوده‌اند که از معاهدات بین‌المللی تخطی کرده و  مجامع بین‌المللی پایبندی ما به این موضوع را بارها گواهی داده‌اند. 

تاریخ نشان داده که ایرانیان آدمهای روزهای سخت و دشوارند. اینک یکبار دیگر در پیچ تندی از حیات این مرز و بوم قرار داریم مطمئن باشیم که نتیجه سیاسی تحریم هرچه باشد پیامدی جز مرگ و ناتوانی عاید کودکان، بستگان، هموطنان و چه بسا خودمان نخواهد شد.