پیش‌بینی روند بیماری کرونا در طی یکسال آینده در کشور
فیلم سینمایی Contagion ساخته سال 2011 که در نسخه فارسی "شیوع" ترجمه شده در هفته‌های اخیر و با بروز بحران کرونا با اقبالی کم‌نظیر در سطح جهان مواجه شده است.
در این فیلم که با مشورت چند تن از کارشناسان برجسته حوزه سلامت دنیا تهیه شده، شاهد زنجیره انتقال یک ویروس جدید از خفاش به خوک و سپس یک آشپز هنگ‌کنگی بدون علامت و در مرحله بعد یک تاجر آمریکایی هستیم.
این فرد پس از بازگشت به آمریکا به بیماری تنفسی مرموزی مبتلا شده، می‌میرد و موجب شیوع بیماری در آن کشور می‌شود.
در فیلم می‌بینیم که شهر شیکاگو به طور کامل قرنطینه می‌شود و… در نهایت با معرفی واکسن جدید بحران فروکش می‌کند.
در ابتدای شیوع اپیدمی کرونا در کشور و پس از انتشار یادداشت چند هفته قبل من با عنوان "تا چند هفته دیگر روند کرونا در کشور کاهشی خواهد شد" انتقادات فراوانی از سوی دوستان خیرخواه درخصوص این پیش‌بینی به سوی من روانه شد.
در این یادداشت سعی دارم تا روند بیماری را برای یک فاز میان مدت حدود یکساله در ایران پیش‌بینی نمایم.
الف- روند نزولی مبتلایان جدید:
با توجه به آمار روزانه ابتلای بیماران جدید به کرونا خوشبختانه از روز یازدهم فروردین روند ابتلا نزولی شده به طوری که تا این تاریخ یعنی 19 فروردین حدود 30درصد کاهش داشته است.
با توجه به نقص سیستم بیماریابی و گزارش‌دهی حاکم در کشور باید در نظر داشت که داده‌های موجود با تأخیری درحدود یک تا دو هفته اعلام می‌شوند.
به عبارت دیگر باید در نظر داشت که بنا به دلایل مختلف تاکنون نتوانسته‌ایم فرایند بیماریابی فعال را به درستی راه‌اندازی کنیم و به جای آنکه ما برای کشف موارد جدید از بیماری با انجام هرچه بیشتر تستهای آزمایشگاهی به سراغ مردم برویم این بیماران هستند که با پای خود به مراکز پزشکی می‌آیند.
بدین ترتیب، با درنظرداشتن دوره نهفتگی بیماری که حدود پنج روز است، عدم مراجعه بیماران به مراکز درمانی در روزهای اولی که با علایم خفیف‌تر بیماری مواجه می‌شوند، تلاش کادر پزشکی در درمان سرپایی بیماران و عدم بستری آنها تا حدامکان و عدم انجام تست برای عمده این بیماران، تأخیر چند روزه در گزارش موارد مثبت از سوی آزمایشگاه‌های مسئول و… می‌توان ادعا کرد که در حقیقت روند کاهشی مشاهده شده از اوایل این ماه به وقوع پیوسته است.
از سوی دیگر باتوجه به روند دوره بیماری در کشورهایی همچون چین و کره جنوبی که پیش از ما با این اپیدمی مواجه شده بودند و همچنین محدودیتهای اتخاذ شده درسطح جامعه در هفته‌های اخیر به نظر می‌رسد که این روند نزولی تداوم یابد.
اگرچه اینجانب معترف هستم که تعداد واقعی مبتلایان به بیماری از آنچه که به طور رسمی گزارش می‌شود بنابه دلایل اجرایی متعددی که خارج از حوصله این مقال است به مراتب بالاتر است اما استناد به روند فراوانی بیماری را امری قابل اعتمادتر می‌دانم.
همچنین باید تأکید کنم که تداوم این روند نزولی، مشروط به اعمال صحیح برخی از سیاستگذاری‌های حکومتی و رفتارهای بهداشتی شهروندان همچون ضوابط بازگشت ایمن مردم به فعالیتهای اجتماعی و اقتصادی، فاصله‌گذاری فیزیکی و سفرهای هموطنان در هفته‌های آتی است.
ب- بومی شدن بیماری:
به طور معمول سرنوشت اپیدمی‌های عفونی تبدیل شدن به آندمی (بیماری بومی) است.
باید به یاد داشته باشیم که بیماری‌های نوپدید عفونی به زودی ریشه‌کن نخواهند شد بلکه با بومی شدن به لیست تهدیدکنندگان سلامتی انسانها اضافه خواهند شد.
بیماری‌های آندمیک بیماری‌هایی هستند که در یک منطقه جغرافیایی ماندگار شده و در طول زمان با فراوانی نسبتاً مشابه‌ای که در این حالت تعداد مبتلایان جدید نیز خیلی بالا نیست بروز می‌یابند.
بدین ترتیب انتظار داریم در طی ماه‌های آتی کرونا مهمان ما مانده و فعلا با این بیماری سر و کار داشته باشیم.
البته می‌توان پیش‌بینی کرد که هر از چند گاهی بنا به دلایلی همچون تغییر شرایط محیطی در پائیز و زمستان و یا برگزاری اجتماعاتی که موجب شیوع بیماری گردد، با طغیان مجدد و شدید بیماری رو به رو شویم.
ج- کشف دارو و واکسن:
خداوند انسان را به طور شگفت‌انگیزی آفریده و این موجود در طی هزاران سال ثابت کرده که با تکیه بر عقل و هوشمندی قادر است که بر ناملایمات طبیعی فایق آید.
جای خوشوقتی است که شاهد هستیم هم اکنون هزاران پژوهشگر در سراسر گیتی در حال تحقیق بر روی این بیماری هستند و با توجه به شواهد علمی موجود نظر می‌رسد که به زودی در فاز اول درمان بیماری و در فاز بعدی واکسن آن تهیه خواهد شد.
جان کلام آنکه، اپیدمی‌های نوظهور عموماً سیری مشابه دارند.
گرچه ابتدا بسیار پرسر و صدا هستند اما در تقابل با خرد آدمیزاد و با اعمال روشهای کنترلی به مرور سیری نزولی پیدا می‌کنند، بومی می‌شوند و پس از دستیابی به روشهای پیشگیری و درمان فروکش می‌کنند.
